Katedra Biologii Nowotworów i Epigenetyki

Kierownik: dr hab. Aneta Balcerczyk, prof. UŁ

Tematyka badań

• Epigenetyczna regulacja funkcji komórek śródbłonka naczyniowego warunkowana potranslacyjnymi modyfikacjami białek histonowych.
• Wpływ diety ketogenicznej i beta-hydroksymaślanu na kluczowe sygnatury kodu histonowego. Analiza ich potencjalnych wartości w zaburzeniach metabolicznych.
• Ekspresja heterologiczna białek rekombinowanych. Ukierunkowana ewolucja białek.
  
• Rola niskocząsteczkowych związków pochodzenia naturalnego w zapobieganiu śmierci komórek neuronalnych indukowanej oksydacyjnymi modyfikacjami dehydrogenazy aldehydu 3-fosfoglicerynowego (GAPDH).
• Ocena potencjału związków pochodzenia roślinnego w uwrażliwianiu komórek raka piersi na działanie promieniowania jonizujacego.
• Badania zmian wywołanych przez leki przeciwnowotworowe w narządach szczurów oraz liniach komórkowych prawidłowych i nowotworowych. Próby niwelowania tych zjawisk przez przeciwutleniacze syntetyczne (nitroksydy) i naturalne (flawonoidy).
• Badania uszkodzeń komórek krwi indukowanych toksynami mocznicowymi.
• Badania parametrów stresu oksydacyjnego w komórkach krwi pacjentów z przewlekłymi chorobami nerek i żył oraz pacjentów po incydentach kardiologicznych.
• Mechanizmy uszkodzeń erytrocytów przez wybrane reaktywne formy tlenu. Oksydacyjne uszkodzenia i modyfikacje białek oraz ich zapobieganie. Mechanizmy działania antyoksydantów.
• Badanie właściwości cząsteczek związków aktywnych i ich oddziaływań z biomolekułami.
• Zastosowanie mikroskopii konfokalnej (w tym obrazowania czasu życia fluorescencji) w biologii komórki, funkcji błon i taksonomii; genetyka molekularna i komórkowe przekaźnictwo sygnałów w farmakokinetyce i toksykologii.

Projekty naukowe (od 2013 r.)

• 2025-2027, PRELUDIUM 23, 2024/53/N/NZ3/02799 – „Zmiany w profilu cytrulinacji białek oraz w strukturze chromatyny indukowane aktywnością̨ deiminaz peptydylo-argininowych i ich konsekwencje dla hemostatycznych funkcji komórek sródbłonka”. Kierownik projektu: mgr Oskar Ciesielski, Katedra Biologii Nowotworów i Epigenetyki, Uniwersytet Łódzki.
  
• 2024-2025, MINIATURA 8, 2024/08/X/NZ1/01781 – „Metoda prezentacji drożdżowej do kierowanej ewolucji amadoriazy, enzymu zdolnego do trawienia produktów glikacji białek”. Kierownik projektu: dr Maciej Studzian, Katedra Biologii Nowotworów i Epigenetyki, Uniwersytet Łódzki.
  
• 2024-2025, MINIATURA 8, 2024/08/X/NZ3/00599 – „Opracowanie modelu badawczego in vitro do analiz wpływu stanu ketozy na angiogenezę nowotworową”. Kierownik projektu: dr Kamila Soboska, Katedra Biologii Nowotworów i Epigenetyki, Uniwersytet Łódzki.
  
• 2024-2027, OPUS, NCN 2023/51/B/NZ7/01517/R – „Nanocząstki różnych typów plastiku jako potencjalne zagrożenie dla układu krążenia – ocena wpływu na funkcje hemostatyczne składników krwi i ściany naczyń krwionośnych in vitro”. Kierownik projektu, dr hab. Joanna Kołodziejczyk-Czepas, prof. UŁ, Katedra Biochemii Ogólnej, Uniwersytet Łódzki.
  
• 2023-2024, MINIATURA 7, 2023/07/X/NZ3/01404 – „Pochodne pirazolin skondensowane z chromanonem lub flawanonem w terapii raka jelita grubego: analiza molekularnych aktywności przeciwnowotworowych”. Kierownik projektu: dr Paweł Hikisz, Katedra Biologii Nowotworów i Epigenetyki, Uniwersytet Łódzki
  
• 2023-2025, IDUB UŁ, B2311001000201.07 – „Rola wybranych związków pochodzenia naturalnego w indukcji procesu starzenia się komórek nowotworowych piersi”. Kierownik projektu: dr Agnieszka Zaczek, Katedra Biologii Nowotworów i Epigenetyki, Uniwersytet Łódzki.
  
• 2023-2024, IDUB UŁ B2311001000202.07 – „Aktywność biologiczna pochodnych pirazolin skondensowanych z chromanonem lub flawanonem: analiza molekularnych mechanizmów przeciwnowotworowych”. Kierownik projektu: dr Paweł Hikisz, Katedra Biologii Nowotworów i Epigenetyki, Uniwersytet Łódzki.
• 2022-2026, EFSD/Boehringer Ingelheim European Research Programme on “Multi-System Challenges in Diabetes” – Tytuł projektu: “Interaction between the liver and the kidney in governing ketone bodies metabolism”; Principal Investigators: Profesor Luciano Pirola (INSERM U1060, Francja)/Aneta Balcerczyk, prof. UŁ, KBM, UŁ.
• 2021-2022, IDUB UŁ – „Analiza metabolizmu ciał ketonowych w komórkach raka szyjki macicy (HeLa) z poziomu transferazy bursztynylo-CoA:3-ketokwas-CoA (SCOT/OXCT1). Edycja genu OXCT1 z wykorzystaniem techniki CRISPR/Cas9 i wynikające z tego konsekwencje dla potencjału proliferacyjnego komórek HeLa KD”. Kierownik projektu: mgr inż. Marta Biesiekierska, Katedra Biofizyki Molekularnej, Uniwersytet Łódzki.
• 2020-2024, SONATA 15, NCN 2019/35/D/ST4/02627 – „Metalofulerenole jako nowa generacja radioprotektorów – badania in vitro procesów rodnikowych zachodzących w modelowych błonach biologicznych oraz na modelu komórkowym w warunkach stresu oksydacyjnego generowanego radiacyjnie”. Kierownik projektu: dr Jacek Grębowski, KBM, UŁ.
• 2020-2021, Grant Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej (NAWA) w ramach programu wymiany bilateralnej Polsko-Francuskiej – POLONIUM. „Analiza epigenetycznych mechanizmów regulacji procesu ketogenezy”. Partner: Profesor Luciano Pirola (INSERM U1060, Francja).
• 2019-2024, HARMONIA NCN 2019/30/M/NZ3/00682 – „Odżywianie, epigenetyka i choroby – Wpływ diety ketogenicznej i beta-hydroksymaślanu na kluczowe sygnatury kodu histonowego. Analiza ich potencjalnych wartości w zaburzeniach metabolicznych”. Kierownik projektu: dr hab. Aneta Balcerczyk, prof. UŁ, KBM, UŁ.
• 2019-2024, grant diamentowy MNiSzW, DI2018 018948 – „Analiza epigenetycznego profilu modyfikacji wybranych arginin histonów rdzeniowych i wynikające z nich konsekwencje dla innych modyfikacji potranslacyjnych oraz funkcjonowania śródbłonka naczyniowego”. Kierownik projektu: mgr Oskar Ciesielski, KBM, UŁ.
• 2019-2023, OPUS, NCN 2019/17/B/NZ9 – „Aktywność biologiczna ekstraktów z wybranych gatunków rzewienia (Rheum L.) – badania właściwości surowca w aspekcie oceny potencjału kardioprotekcyjnego”. Kierownik projektu, dr hab. Joanna Kołodziejczyk-Czepas, Katedra Biochemii Ogólnej, Uniwersytet Łódzki.
• 2019-2022, Grant MRSEI „RISE UP” ANR n 19-MNR1-0012-01 w ramach Horizon 2020. Partnerzy: Profesor Luciano Pirola (INSERM U1060, Francja) i Profesor Maura Strigini (INSERM U1060, Francja).
• 2019-2021, M-ERA.Net Call 2018 – NanoTENDO – „Nanoparticle Transfer Through Endothelial Barrier”. Kierownik projektu: prof. dr hab. Maria Bryszewska, Katedra Biofizyki Ogólnej, Uniwersytet Łódzki.
• 2018-2020, OPUS, NCN 2015/17/B/NZ7/03019 – „Rola zmian epigenetycznych i p53 w trzewnej tkance tłuszczowej i patogenezie cukrzycy typu 2”. Kierownik projektu: prof. dr hab. Janusz Szemraj, Katedra Biochemii Medycznej, Uniwersytet Medyczny w Łodzi.
• 2018-2019, PRELUDIUM, NCN 2017/25/N/NZ1/02849 – „Ocena neuroprotekcyjnych właściwości piceatannolu w modelowych układach biologicznych”. Kierownik projektu promotorskiego: mgr Joanna Gerszon, KBM, UŁ.
• 2017-2020, PRELUDIUM, NCN 2016/23/N/NZ3/02435 – „Rola lizyno-specyficznej demetylazy 1 w regulacji odpowiedzi zapalnej komórek śródbłonka naczyniowego”. Kierownik projektu promotorskiego: mgr Martyna Wojtala, KBM, UŁ.
• 2013-2016, OPUS NCN 2012/05/B/NZ2/01663 - ”Epigenetyczna regulacja procesu angiogenezy indukowana zmianami w obrębie metylacji białek histonowych, jako szansa dla nowych interwencji terapeutycznych w chorobie nowotworowej”. Kierownik projektu: dr hab. Aneta Balcerczyk, prof. UŁ, Katedra Biofizyki Molekularnej, Uniwersytet Łódzki
• 2013-2016, Iuventus Plus IP2012 039072 – „Rola reorganizacji chromatyny limitowanej statusem metylacji histonów w kontrolowaniu aktywacji komórek śródbłonka naczyniowego”. Kierownik projektu: dr hab. Aneta Balcerczyk, prof. UŁ, Katedra Biofizyki Molekularnej, Uniwersytet Łódzki

Współpraca naukowa z partnerami zagranicznymi i krajowymi

• Zakład Biochemii Kwasów Nukleinowych, Uniwersytet Medyczny w Łodzi
• Instytut Medycyny Pracy im. prof. Jerzego Nofera
• Centrum Badań Molekularnych i Makromolekularnych Polskiej Akademii Nauk w Łodzi, Zakład Chemii Heteroorganicznej
• Międzyresortowy Instytut Techniki Radiacyjnej Politechniki Łódzkiej
• Jagiellońskie Centrum Innowacji, Kraków
• Uniwersytet Warszawski, Wydział Chemii
• Politechnika Łódzka, Wydział Chemiczny, Międzyresortowy Instytut Techniki Radiacyjnej (MITR)
• Uniwersytet Śląski, Wydział Nauk Ścisłych i Techniczych
• Politechnika Gdańska Wydział Chemiczny, Katedra Technologii Leków i Biochemii
• Instytut Chemii i Techniki Jądrowej (IChTJ)
• The University of British Columbia, Department of Chemistry and Faculty of Management, Canada
• Institute of Organic Synthesis, Riga
• Institute of Experimental Pharmacology and Toxicology, Bratislava
• Friedrich-Schiller University, Jena
• Cardio-Metabolism, Diabetes and Nutrition Laboratory (CaRmeN Lab), INSERM U1060, Lyon, Francja
• Faculty of Medicine, UJM Saint-Etienne, University of Lyon and SAINBIOSE-LBTO, INSERM U1059, Francja
• Human Epigenetics Laboratory, Monash University, Melbourne, Australia
• Hepatology Laboratory, Division of Health Sciences, University of Edinburgh, Edynburg, Wielka Brytania
• Cardiovascular and Metabolic Disease Center, College of Medicine, Inje University, Busan, Korea Południowa

Dydaktyka

Pracownicy Katedry Biofizyki Molekularnej współrealizują zajęcia

dydaktyczne (wykłady monograficzne, wykłady kursowe, seminaria, konwersatoria, ćwiczenia,

pracownie specjalistyczne) na studiach stacjonarnych i niestacjonarnych:

I, II i III stopnia, w zakresie podstaw fizyki i biofizyki,

biologii molekularnej, biologii komórek ssaczych, transferu wiedzy i projektów badawczych na

kierunkach:

• Biologia,
• Biotechnologia,
• Biologia kryminalistyczna,

oraz w Szkole Doktorskiej BioMedChem UŁ i Szkole Doktorskiej Nauk Ścisłych

i Przyrodniczych UŁ.